Από τον 9ο μήνα το μωρό αρχίζει να επικοινωνεί μαζί σας και να εξερευνά το περιβάλλον του. Σε ό,τι λέτε λέει συνέχεια «όχι» χωρίς να ξέρει απόλυτα τη σημασία της λέξης. Στην προσπάθειά του να εξερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα διάφορα πράγματα γύρω του κάνει απαγορευμένες πράξεις και περιμένει από τη δική σας αντίδραση να αντιληφθεί τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται. Για παράδειγμα επιχειρεί συχνά να βάζει το δαχτυλάκι του στις πρίζες και εσείς οφείλετε να το σταματήσετε με τον τόνο της φωνής σας να είναι επιτακτικός. Είναι σίγουρο ότι θα το ξανακάνει και εσείς πρέπει να δείξετε τη δυσαρέσκειά σας, χωρίς όμως εκνευρισμό και φωνές.
Όταν το παιδί σας σβήσει το πρώτο του κεράκι και μετά το παιδί θα δοκιμάζει τα όρια δράσης του προκειμένου να αντιληφθεί και το ίδιο τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται, ενώ εσείς πρέπει να είστε σταθερή και να επαναλαμβάνετε τους κανόνες συμπεριφοράς. Με την επιβράβευση για την καλή του συμπεριφορά και το μάλωμα για την κακή θα αρχίσει σιγά σιγά να καταλαβαίνει τη διαφορά του σωστού και του λάθους. Βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάτε πως το παιδί σας σε αυτή την ηλικία διακρίνεται από εγωκεντρικές συμπεριφορές και επιθυμεί μόνο την ικανοποίηση των «θέλω» του αδιαφορώντας για τις συνέπειές τους. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να θέσετε τα πρώτα θεμέλια για τους κανόνες πειθαρχίας που θα το στηρίξουν στο μέλλον. Είναι σημαντικό να είστε απόλυτα συνεπείς και σταθερές. Όταν πρόκειται για τη σωματική του ακεραιότητα πρέπει να είστε απόλυτα σαφείς και να μην του επιτρέπετε αυτό που θέλει να κάνει,ακόμα και αν κλαίει για ώρα, αν γιατί δεν έχει το ίδιο αίσθηση του κινδύνου. Μπορεί να συμμορφώνεται με τις εντολές σας αλλά ξεχνά αμέσως το λόγο για τον οποίο συγκρουστήκατε γιατί δεν καταλαβαίνει πως γίνεται να μην του ικανοποιείτε τις ανάγκες του, όποιες και αν είναι αυτές.
Ο δεύτερος χρόνος είναι ιδιαίτερα επαναστατικός. Το παιδί ξεκινά να αυτονομείται και να διεκδικεί τα θέλω του κάτι που το κάνει επίμονο και μερικές φορές πεισματάρικο. Θυμηθείτε πως αυτή είναι η ηλικία των πρώτων εκρήξεων. Το παιδί θέλει να κάνει αυτό που το ευχαριστεί χωρίς να αντιλαμβάνεται τις ανάγκες που έχουν οι γονείς του. Σε αυτήν την ηλικία είναι σημαντικό να συνεχίσετε να του μιλάτε και να του εξηγείτε τα πρέπει και τα μη, ξανά και ξανά. Θα χρειαστεί αρκετός καιρός και αρκετά ξεσπάσματα και κλάματα μέχρι να καταλάβει και να είναι σε θέση να ελέγξει τα πείσματα και τις εκρήξεις του.