Τα παιδιά μας συνήθως μας ρωτάνε από τα πιο απίθανα μέχρι και το πιο σοβαρά και δύσκολα πράγματα. Η δική μας ωστόσο αντίδραση στην παιδική περιέργεια είναι καθοριστική για τον τρόπο με το οποίο το παιδί αντιλαμβάνεται τα πράγματα!

Ποιές είναι όμως οι πιο συχνές ερωτήσεις και πώς απαντάμε σε αυτές;

1. «Μαμά πώς γίνονται τα παιδιά»;

Η απάντηση σε αυτό το… αναπάντεχα «δύσκολο» ερώτημα εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού. Οι προτεινόμενες απαντήσεις είναι πολλές. Μπορείτε να πείτε για το αυγό στην κοιλιά της μαμάς (και να δείχνετε μάλιστα την κοιλιά σας) που πηγαίνει σε ένα ειδικό μέρος που το λένε κόλπο. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να εξηγήσετε τη σεξουαλική πράξη σε πολύ μικρά παιδιά, γιατί απλούστατα δεν θα καταλάβουν.

Υπάρχουν και βιβλία για το θέμα, με απαντήσεις κατάλληλες ανά ηλικία που μπορούν να σας βοηθήσουν μέσω της εικονογράφησης να το εξηγήσετε καλύτερα. Διαβάζοντας τα θα συνειδητοποιήσετε ότι τα παιδιά θέλουν μικρές δόσεις πληροφόρησης ανά περιόδους, ανάλογα με την ηλικία τους.

2. «Γιατί πρέπει να πας στη δουλειά;»

Το παιδί σας με λίγα λόγια σας ζητάει να κάνετε κοπάνα και να μην πάτε στη δουλειά γιατί θέλει να μείνετε μαζί του σπίτι. Αντί να εξηγείτε ότι πρέπει να πάτε στη δουλειά για να έχετε χρήματα για να αγοράσετε τρόφιμα και παιχνίδια, αναγνωρίστε τα συναισθήματά του και πηγαίνετε τη συζήτηση σε κάτι θετικό. Μπορείτε να πείτε “Το ξέρω ότι θα ήθελες να μην πάω σήμερα στη δουλειά. Αλλά να ξέρεις ότι σε σκέφτομαι όλη μέρα . Έχω τη ζωγραφιά σου στο γραφείο μου και μου θυμίζει ότι δεν πρέπει να αργήσω.». Μην πείτε ότι θα προτιμούσατε να μην πάτε στη δουλειά γιατί αυτό σημαίνει ότι η εργασία δεν είναι κάτι που απολαμβάνετε και δίνετε έτσι ένα αρνητικό μήνυμα στο παιδί.

3. «Είμαστε πλούσιοι;»

Τα περισσότερα παιδιά δεν ξέρουν τι σημαίνει πλούσιος και φτωχός και οι ερωτήσεις τους σχετικά με τα οικονομικά είναι επειδή συγκρίνονται με άλλα παιδάκια στην παιδική χαρά ή επειδή κάποιος μπορεί να καυχήθηκε για κάτι ή ενδεχομένως αισθάνεται ανασφάλεια αν ο μπαμπάς έχασε τη δουλειά του το τελευταίο διάστημα.

Μόλις προσδιορίσετε από πού πηγάζει η ερώτησή του, μπορείτε να ανταποκριθείτε με μεγαλύτερη ακρίβεια. Αν η οικονομική σας κατάσταση είναι όντως καλή, μπορείτε να πείτε «Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο πως ξοδεύουμε τα λεφτά μας, αλλά εσύ δεν χρειάζεται να ανησυχείς γιατί εμείς πάντα θα φροντίζουμε να μη σου λείψει τίποτα.». Αν σας πιέζει το παιδί για λεπτομέρειες καθησυχάστε το λέγοντας «έχουμε περισσότερα χρήματα από μερικούς ανθρώπους και λιγότερα από άλλους».

4. «Θα πεθάνει ο παππούς;»

Δεν είναι καλή ιδέα να κρατάτε μυστικό από ένα παιδί μια ασθένεια ή έναν θάνατο επειδή δεν θέλετε να ακούει δυσάρεστες ειδήσεις. Τα παιδιά καταλαβαίνουν πολύ καλά πότε ανησυχούν οι γονείς κι αυτό επειδή έχουν τρομερή διαίσθηση. Για αυτό , όταν υπάρχει κάτι πολύ θλιβερό ή μια δυσάρεστη είδηση στην οικογένεια, περιμένετε μέχρι να έχετε πρώτα τον έλεγχο των συναισθημάτων σας και στη συνέχεια συζητήστε με το παιδί. Μπορείτε να πείτε «Η γιαγιά έχει ένα πρόβλημα με την υγεία της/ το σώμα της αλλά ελπίζουμε ότι θα το ξεπεράσει και θα γίνει καλά. Γι’ αυτό και την φροντίζουμε.».
Να είστε βέβαια έτοιμοι για την επόμενη ερώτηση. Ο μεγαλύτερος φόβος των παιδιών είναι μη χάσουν τους γονείς τους. Καθησυχάστε το παιδί σας και πείτε του «Εγώ δεν πρόκειται να πεθάνω και θα είμαι δίπλα σου για πάρα πολύ καιρό

5. «Θα χωρίσετε με τον μπαμπά;»

Ο γάμος είναι το προσχέδιο για κάθε μελλοντική σχέση που θα έχει το παιδί. Το γεγονός ότι ρωτάει σημαίνει ότι πρέπει να βρείτε έναν καλύτερο τρόπο να επικοινωνείτε με τον σύντροφό σας και να λύσετε τις διαφορές σας. Είναι η τέλεια ευκαιρία για να δείξετε ότι αγαπάτε ο ένας τον άλλον παρά τις διαφωνίες και ότι πάντα υπάρχει αγάπη και σεβασμός. Σε κάθε περίπτωση αν δεν σκοπεύετε να χωρίσετε, καθησυχάστε το παιδί και πείτε ότι η μαμά και ο μπαμπάς δεν παίρνουν διαζύγιο. Αν πάλι ο γάμος σας σύντομα θα τερματιστεί, εσείς και ο σύντροφός σας πρέπει να εξηγήσετε την κατάσταση από κοινού και πείτε κάτι τύπου «Προσπαθήσαμε να λύσουμε τις διαφορές μας, αλλά αποφασίσαμε ότι θα ήταν καλύτερο να μην συνεχίσουμε μαζί. Θα σε αγαπάμε για πάντα και πάντα θα είμαστε οι γονείς σου.» Συμπεριλάβετε επίσης βασικές λεπτομέρειες σχετικά με το που θα μένει ο καθένας.

6. «Γιατί το σώμα μου είναι διαφορετικό»;

Από τη νηπιακή ηλικία τα παιδιά θέλουν να μάθουν για το σώμα τους. Προσέχουν τις διαφορές ανάμεσα στα αγόρια και στα κορίτσια και, εύλογα, ξυπνάει η περιέργεια. Τα νήπια συχνά αγγίζουν τα γεννητικά τους όργανα ενώ τους αλλάζουμε την πάνα. Σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης δεν έχουν καμία ντροπή και σεμνοτυφία. Σε αυτή την ηλικία, τέτοιου τύπου συμπεριφορές δεν πρέπει να συγχέονται με τη σεξουαλική δραστηριότητα των ενηλίκων. Είναι μία φυσιολογική περιέργεια, σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία, η οποία επιμένει ότι δεν πρέπει τέτοιου τύπου συμπεριφορές να αποδοκιμάζονται, να επιπλήττονται, ούτε βεβαίως να τιμωρούνται.

Πρέπει όμως, να έχετε υπόψη ότι η δική σας αντίδραση στην παιδική περιέργεια θα καθορίσει και τον τρόπο που το παιδί θα αντιλαμβάνεται εάν αυτές οι πράξεις είναι «αποδεκτές» ή «ντροπιαστικές». Τα νήπια που αποδοκιμάζονται, επιπλήττονται και τιμωρούνται, καταλήγουν να αισθάνονται άσχημα για τη φυσική τους περιέργεια. Μπορεί να αναπτύξουν ένα αυξημένο ενδιαφέρον για αυτό το σημείο του σώματός τους ή να αισθάνονται συνέχεια ντροπή.

Ορισμένοι γονείς πάλι επιλέγουν να κάνουν ότι δεν βλέπουν ή αποσπούν την προσοχή του παιδιού με κάτι άλλο. Άλλοι πάλι, θέλουν να τους καταστήσουν σαφές ότι αν και είναι μία φυσική ενέργεια, καλό θα είναι να μην γίνεται μπροστά σε κόσμο.