Ο Οκτώβριος παγκοσμίως, είναι ο μήνας πρόληψης του καρκίνου του μαστού. Μίας μορφής καρκίνου, που λόγω της μη έγκαιρης διάγνωσης εξακολουθούν να «χάνουν» τη ζωή τους εκατομμύρια γυναίκες, ενώ θα μπορούσαν να ζουν, αν ήταν τυπικές στους ελέγχους.
Οι γυναίκες ηλικίας από 40 ετών και άνω, σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Ιστολογίας, πρέπει να πραγματοποιούν ετήσιο έλεγχο με μαστογραφία και να τον συνεχίζουν εφόσον βρίσκονται σε καλή κατάσταση υγείας. Η μαστογραφία, αν και μπορεί να αποτύχει στην ανίχνευση μερικών περιπτώσεων καρκίνου, παραμένει, παρά τους περιορισμούς της, η πιο αποτελεσματική και πολύτιμη μέθοδος για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού.
Ο έλεγχος με μαστογραφία για γυναίκες άνω των 65 ετών πρέπει να βασιστεί στην κατάσταση της υγείας τους και ειδικά στο εάν πάσχουν ή όχι από άλλες σοβαρές ασθένειες. Η προχωρημένη ηλικία από μόνη της δεν αποτελεί λόγο για διακοπή της τακτικής μαστογραφίας. Όσο η γυναίκα βρίσκεται σε καλή κατάσταση υγείας καθώς και σε θέση να δεχθεί θεραπεία σε ενδεχόμενο καρκίνου του μαστού, πρέπει να συνεχίσει να ελέγχεται σε κανονική ετήσια βάση.
Οι γυναίκες ηλικίας από 20-39 ετών πρέπει να προσέρχονται σε ειδικευμένο ιατρό για κλινική εξέταση των μαστών κατά προτίμηση κάθε 3 χρόνια στα πλαίσια του περιοδικού τους ελέγχου υγείας. Μετά την ηλικία των 40 ετών, η εξέταση αυτή πρέπει να πραγματοποιείται κάθε χρόνο.
Η πιθανότητα καρκίνου του μαστού είναι πολύ χαμηλή σε γυναίκες κάτω των 20 ετών και βαθμιαία αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας. Η κλινική εξέταση του μαστού πρέπει να πραγματοποιείται μικρό χρονικό διάστημα πριν την μαστογραφία.
Από την ηλικία των 20 ετών συστήνεται στις γυναίκες η προαιρετική μηνιαία αυτοεξέταση του μαστού.
Οι μελέτες για τη χρησιμότητα της αυτοεξέτασης στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού παραμένουν αντικρουόμενες.
Ωστόσο, στις γυναίκες που επιλέγουν να αυτοεξετάζονται είναι απαραίτητη η εκμάθηση της σωστής τεχνικής. Θεωρείται εξίσου σπουδαία η ενημέρωση της γυναίκας σχετικά με το πόσο σημαντικό είναι να αναφέρει αμέσως στο ιατρό οποιοδήποτε σύμπτωμα παρατηρήσει από το μαστό της.
Οι γυναίκες που ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου πρέπει να συμβουλευθούν τον ιατρό τους για το ενδεχόμενο πιο ειδικού και συχνού ελέγχου τους.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι γυναίκες που έχουν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω στοιχεία στο οικογενειακό τους ιστορικό:
Δύο ή περισσότερους συγγενείς με ιστορικό καρκίνου μαστού η ωοθηκών
Συγγενή με ιστορικό καρκίνου μαστού πριν την ηλικία των 50 ετών
Συγγενείς με ιστορικό δύο καρκίνων (μαστού και ωοθηκών ή δύο ανεξάρτητων στο μαστό)
Άρρενες συγγενείς με ιστορικό καρκίνου μαστού
Για τις γυναίκες αυτές έχουν προταθεί:
Έναρξη μαστογραφίας στην ηλικία των 30 ετών, ή σε σπάνιες περιπτώσεις και νωρίτερα
Μικρότερο μεσοδιάστημα μεταξύ των μαστογραφιών (πχ. κάθε 6 μήνες)
Επιπρόσθετος τακτικός έλεγχος με μαγνητική μαστογραφία ή/και υπερηχογράφημα
Υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα σχετικά με τη χρησιμότητα της έναρξης της μαστογραφίας σε μικρότερη ηλικία ή την πιο συχνή πραγματοποίησή της. Επίσης, με βάση τις λίγες μελέτες που έχουν γίνει έως σήμερα, δεν συστήνεται η πραγματοποίηση μαγνητικής μαστογραφίας ή/και υπερηχογραφήματος κατά τον προσυμπτωματικο έλεγχο του γενικού πληθυσμού. Πιστεύεται όμως ότι, ειδικά για τις γυναίκες της ομάδας υψηλού κινδύνου, υπάρχει ενδεχομένως όφελος από την πραγματοποίηση των εξετάσεων αυτών.
