Τρεις διαφορετικές μπαλετικές βερσιόν στον «Καρυοθραύστη» του Τσαϊκόφσκι θα απολαύσουμε από σημαντικά χορευτικά σχήματα. Οι σολίστες και τα corps de ballet των Κρατικών Μπαλέτων Μόσχας, της Latvian Νational Οpera αλλά και της δικής μας Εθνικής Λυρικής Σκηνής ετοιμάζονται να πάρουν θέση και να ζωντανέψουν το κατεξοχήν χριστουγεννιάτικο παραμύθι.
Ο «Καρυοθραύστης» είναι ένα από τα πιο διάσημα μπαλέτα του 19ου αιώνα, το οποίο συνέθεσε ο Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι με συναισθηματική δύναμη και ιδιαίτερη θεατρικότητα, κι έχει γνωρίσει πολλές και διαφορετικές χορογραφικές αναγνώσεις, κλασικές ή μοντέρνες, από σημαντικούς χορογράφους (Γκόρσκι, Μπαλανσίν, Νουρέγιεφ, Γκριγκορόβιτς, Μπαρίσνικοφ, Ράιτ κ.ά. ). Ο καθένας έδωσε το στίγμα του με έναν και μόνο στόχο: να ενισχύσει το μύθο του έργου. Η χορογραφία του Μαριίς Πετιπά (1891 ) είναι από τις πιο ωραίες και διαχρονικές και χρησιμοποιείται ως βάση από τους εκάστοτε χορογράφους.
Η πρεμιέρα της έγινε στο Imperial Mariinsky Theatre της Αγίας Πετρούπολης, στη Δυτική Ευρώπη πρωτοπαρουσιάστηκε στο Λονδίνο το 1934 και στην Αμερική το 1944 από το Μπαλέτο του Σαν Φρανσίσκο. Με ιδρυτή και καλλιτεχνικό διευθυντή τον Βατσεσλάβ Γκορντέεφ, που για πολλά χρόνια υπήρξε αστέρι των Μπαλέτων Μπολσόι, τα Κρατικά Μπαλέτα Μόσχας συνεχίζουν την παράδοση της μεγάλης ρωσικής σχολής με την οποία είναι στενά συνδεδεμένο το όνομα του Γάλλου χορογράφου. Παραμονή Χριστουγέννων η Κλάρα αποκοιμιέται κρατώντας στην αγκαλιά της την περίεργη κούκλα που της χάρισε ο μάγος νονός της. Ξαφνικά ο καρυοθραύστης ζωντανεύει, το ίδιο και όλα τα παιχνίδια της, ενώ ένας στρατός ποντικιών εισβάλλει στο δωμάτιο για να παλέψει μαζί τους. Την κρίσιμη στιγμή η Κλάρα πετάει την παντόφλα της και σώζει τον Καρυοθραύστη, εκείνος μεταμορφώνεται σε πρίγκιπα και την ταξιδεύει στη χώρα της φαντασίας… Τη γεμάτη φαντασία και ποίηση χορογραφία του Πετιπά θα ζωντανέψουν και οι διεθνούς φήμης σολίστ του Latvian National Opera Ballet (LNOB ), το οποίο έρχεται για ακόμη μία φορά στη χώρα μας, στο Μπάντμιντον (25/12-5/1 ). Το μπαλέτο από τη Λετονία, με πάνω από 90 χρόνια ιστορία, κατέχει μία από τις καλύτερες θέσεις ανάμεσα στα κλασικά μπαλέτα χάρη στην άψογη τεχνική και στο στιλ των χορευτών του και διατηρεί στενούς δεσμούς με τη ρωσική μπαλετική σχολή. Διάσημοι χορευτές-αστέρια όπως ο Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ, ο Μάρις Λιέπα, ο Αλεξάντερ Γκουντουνόφ έχουν σπουδάσει κι εκπαιδευτεί στη Λετονία.
Άλλος ένας «Καρυοθραύστης», με ελληνική σημαία αυτήν τη φορά, κάνει πρεμιέρα την επόμενη εβδομάδα (23/11-5/1 ) στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Ο διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Ρενάτο Τζανέλα ξαναδούλεψε τη χορογραφία, την οποία είχε παρουσιάσει στην Κρατική Όπερα της Βιένης (2000 ) και στη συνέχεια στη Λυρική (2012 ), εστιάζοντας στο όνειρο της Κλάρα, που αποδεικνύεται μια δραματική διαδικασία ενηλικίωσης μέσα από την αγάπη και το φόβο. Μάλιστα, στο δεύτερο μέρος της παράστασης οι παιδικές αναμνήσεις της Κλάρα δίνουν τη θέση τους σε μια σύγχρονη ιστορία αγάπης που συνοδεύεται, μουσικά, από την Εισαγωγή-Φαντασία «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Τσαϊκόφσκι. Η ιστορία εξελίσσεται σε απόλυτα παραμυθένια ατμόσφαιρα και σε ένα χριστουγεννιάτικο σκηνικό, δημιουργία του σκηνογράφου-ενδυματολόγου Κριστόφ Κρέμερ, με το στολισμένο δέντρο και τις Χιονούλες να χορεύουν. Ο διακεκριμένος σκηνογράφος έχει συνεργαστεί με σημαντικά λυρικά θέατρα και φεστιβάλ, όπως η Κρατική Όπερα της Βιένης, η Κρατική Όπερα της Δρέσδης, το Φεστιβάλ Μπρέγκεντς, η Γερμανική Όπερα του Ρήνου, το Θέατρο των Ανακτόρων Μονάχου, το Κρατικό Θέατρο Βισμπάντεν κ.ά.
ΜΠΑΝΤΜΙΝΤΟΝ Latvian National Opera Ballet, στις 25/12-5/1 ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ Μπαλέτο της ΕΛΣ, στις 23/11-5/1.
