Πρόσφατη μελέτη που εξέδωσε το Πανεπιστήμιο του Tampere χρησιμοποίησε ένα video game ώστε να μπορέσει να καταλήξει στα συμπεράσματά της. Όπως εξήγησαν αργότερα οι ψυχολόγοι που συμμετείχαν στην έρευνα ζήτησαν από συγκεκριμένα άτομα να καθίσουν ο ένας απέναντι στον άλλον και να παίξουν ένα παιχνίδι στους υπολογιστή.
Οι συμμετέχοντας είχαν άμεση οπτική επαφή και κοιτιώντουσαν στα μάτια με τέτοιο τρόπο ώστε από ένα σημείο και μετά ήταν πλέον αδύνατο να πουν ψέμματα ο ένας στον άλλον κατά την διάρκεια του παιχνιδιού. Οι μελετητές κατέληξαν στα συγκεκριμένα συμπεράσματα παρακολουθώντας συστηματικά τις κινήσεις των ματιών τους.
Εκτός από τα σαφή αποτελέσματα αυτής της έρευνας, οι ειδικοί δίνουν και την δική τους εξήγηση σχετικά με την επιτυχία αυτού του κόλπου:
Κάθε φορά που κοιτάς κάποιον στα μάτια προκύπτει ανάμεσά σας μία ισχυρή σύνδεση, πολύ ριζωμένη μέσα στους ανθρώπους από την εποχή που δεν είχαμε ακόμα την ικανότητα της ομιλίας.
Γι’ αυτό το λόγο αν καταλάθος κοιτάξουμε τον άλλον μέσα στα μάτια για αρκετή ώρα έχουμε την τάση να στρέψουμε αλλού το βλέμμα.
Η άμεση οπτική επαφή κάνει και τα δύο άτομα να αισθανθούν εκτεθειμένα. Όταν κοιτάζεις κάποιον στα μάτια αλλάζεις τη δυναμική της αλληλεπίδρασής σας και την μετατρέπεις σε κάτι βαθιά προσωπικό: σαν να ζητάς να αναλάβει ευθύνη για τις πράξεις και τη συμπεριφορά του. Η ευθύτητα αυτού του είδους είναι μία κίνηση εξουσίας και εμπνέει σεβασμό και υπευθυνότητα.
Όσο για το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να ξεσκεπάσεις έναν ψεύτη; Οι επιστήμονες έχουν απάντηση και σε αυτό. «Αντί να κατηγορήσεις κάποιον ότι λέει ψέμματα, τόνισε την αμηχανία τους, διαφορετικά θα γίνουν αμυντικοί και θα μεταθέσουν το φταίξιμο σε σένα. Πες κάτι σαν “Παρατηρώ πως νιώθεις άβολα όταν με κοιτάς. Γιατί συμβαίνει αυτό”;» προτείνει η βραβευμένη ψυχολόγος Shannon Thomas.
