Ρεπορτάζ: Κατερίνα Νινιού

Ουρολοίμωξη: ένα από τα πιο συχνά γυναικεία προβλήματα υγείας. Σκεφτείτε μόνο ότι περίπου το 20-30% του γυναικείου πληθυσμού θα εμφανίσει ουρολοίμωξη τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του.

H αιτία βρίσκεται στον ανατομικό σχεδιασμό του γυναικείου κατώτερου ουροποιητικού συστήματος, που επιμολύνεται πολύ ευκολότερα από μικρόβια, κάνοντας έτσι τις περισσότερες γυναίκες να έχουν βιώσει τουλάχιστον μία ή και περισσότερες φορές τα ενοχλητικά συμπτώματα που συνοδεύουν μια κυστίτιδα ή μια ουρολοίμωξη. 

Ο γιατρός ουρολόγος Χρήστος Φλιάτουρας μας εξηγεί γιατί οι ουρολοιμώξεις προτιμούν τις γυναίκες και μας δίνει πολύτιμες συμβουλές για να αντιμετωπίσουμε την ουρολοίμωξη.

-Πότε είναι κυστίτιδα και πότε ουρολοίμωξη γιατί πολλές φορές τα συμπτώματα είναι ίδια.
Ουρολοίμωξη καλείται κάθε λοίμωξη (συνήθως βακτηριακή) που προσβάλλει κάποιο τμήμα του ουροποιητικού συστήματος. Φυσιολογικά, τα ούρα είναι στείρα μικροβίων, δηλαδή δεν περιέχουν μικροοργανισμούς. Όταν όμως μικροοργανισμοί εισέλθουν στο ουροποιητικό σύστημα τότε μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να προκαλέσουν λοιμώξεις, τις λεγόμενες ουρολοιμώξεις.Ο κύριος παράγοντας που ευθύνεται για την ουρολοίμωξη είναι το βακτήριο Escherichia coli που είναι γνωστό και ως κολοβακτηρίδιο. Ο πιο κοινός τύπος ουρολοίμωξης στις γυναίκες είναι η οξεία κυστίτιδα (στην ουροδόχο κύστη).

-Είναι αλήθεια ότι οι ουρολοιμώξεις αποτελούν το συχνότερο ιατρικό πρόβλημα των γυναικών γιατί συμβαίνει αυτό;
Οι ουρολοιμώξεις είναι ο δεύτερος πιο συχνός τύπος λοιμώξεων στον άνθρωπο. Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις για ανατομικούς λόγους, αφού η ουρήθρα της γυναίκας είναι πολύ μικρότερη από του άντρα, επιτρέποντας στα βακτήρια να μπουν γρήγορα στην κύστη. Επίσης, η γυναικεία ουρήθρα απέχει ελάχιστα εκατοστά από το αιδοίο και τον πρωκτό, όπου φυσιολογικά υπάρχουν μικρόβια. Για τις γυναίκες, ο κίνδυνος να αναπτύξουν έστω ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης στη ζωή τους είναι μεγαλύτερος από 50%.

-Τι αυξάνει τον κίνδυνο για ουρολοιμώξεις;
Κάθε άνθρωπος μπορεί να πάθει ουρολοίμωξη, αλλά υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της. Τέτοιοι παράγοντες είναι η πλημμελής υγιεινή, ορισμένες κακές συνήθειες (λ.χ. ελλιπής ενυδάτωση, αναστολή ούρησης) και ορισμένες σεξουαλικές συνήθειες (λ.χ. μη χρήση προφυλακτικού, μη ούρηση μετά τη σεξουαλική επαφή).

-Πώς αντιμετωπίζονται οι ουρολοιμώξεις; Ποια είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία;
Για τη θεραπεία των ουρολοιμώξεων λαμβάνονται αντιβιοτικά τα οποία έχουν επιλεγεί κατόπιν αντιβιογράμματος. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από τη σοβαρότητα της λοίμωξης, τα συνυπάρχοντα προβλήματα του ασθενή και το χορηγούμενο αντιβιοτικό.Τα ενοχλήματα υποχωρούν μια με τρεις ημέρες από την έναρξη της αντιβίωσης. Για την εκρίζωση της λοίμωξης είναι απαραίτητη η ολοκλήρωση της αγωγής και όχι η διακοπή της νωρίτερα. Αν τα συμπτώματα επιμένουν πέρα των τριών ημερών θα πρέπει να ενημερωθεί ο θεράπων ιατρός.

-Είναι φορές που κάποιες γυναίκες υποτροπιάζουν με αποτέλεσμα να παθαίνουν πολύ συχνά ουρολοίμωξη. Τι μπορούν κάνουν για αυτό;
Πολλές γυναίκες υποφέρουν από συχνές ουρολοιμώξεις. Περίπου το 20% των νεαρών γυναικών, μετά την πρώτη ουρολοίμωξη, θα έχουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις. Κάθε επιπλέον επεισόδιο αυξάνει τον κίνδυνο ότι θα ξανασυμβεί. Έτσι, κάποιες γυναίκες έχουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, δηλαδή τρία ή περισσότερα επεισόδια κάθε χρόνο. Σε μερικές από αυτές, οι υποτροπές θα σταματήσουν σε 1-2 χρόνια, αν αντιμετωπιστούν σωστά με χημειοπροφύλαξη και έντονη προσπάθεια στην πρόληψη. Ο γιατρός, ανάλογα με το ιστορικό, μπορεί να δώσει κάποιες οδηγίες, για να μειωθούν τα επεισόδια ουρολοιμώξεων, όπως:

Χαμηλή δόση αντιβιοτικού κάθε μέρα για διάστημα 6 μηνών ή περισσότερο
Μια δόση αντιβιοτικού πριν ή αμέσως μετά τη σεξουαλική επαφή.

-Η σεξουαλική επαφή μπορεί να προκαλέσει ουρολοίμωξη; Είναι κολλητική ;
Όταν ο ένας από τους δύο συντρόφους κάνει θεραπεία θα πρέπει να κάνει και ο άλλος;

Η σεξουαλική πράξη αποτελεί τη συχνότερη αιτία ουρολοιμώξεων. Μετά τη σεξουαλική επαφή, οι περισσότερες γυναίκες έχουν ένα σημαντικό αριθμό βακτηρίων στα ούρα τους, τα οποία όμως φυσιολογικά αποβάλλονται σε 24 ώρες. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στους άντρες, γι’ αυτό είναι απαραίτητη η ούρηση και στα δύο φύλα μετά την επαφή.
Επίσης, το πρωκτικό σεξ αυξάνει τις πιθανότητες ουρολοιμώξεων.

Ένας άλλος λόγος λοιμώξεων με τη σεξουαλική δραστηριότητα είναι η χρήση αρωματικών, και μη, λιπαντικών που ερεθίζουν και μεταβάλλουν τη φυσιολογική άμυνα του οργανισμού. Τ

έλος, η αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή, λόγω της έντονης τριβής σε μεγάλης διάρκειας σεξουαλική δραστηριότητα, ευνοεί τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων. Στις γυναίκες που χρησιμοποιούν διάφραγμα ή σπερματοκτόνες ουσίες για αντισύλληψη, μπορεί να ευνοηθεί η ανάπτυξη των μικροβίων. Αν έχετε πρόβλημα με ουρολοιμώξεις, θα πρέπει να δοκιμάσετε άλλο τρόπο αντισύλληψης.

 Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μια απλή κυστίτιδα που έχει προκληθεί από τα κοινά αυτά παθογόνα μικρόβια όπως το κωλοβακτηρίδιο και ο πρωτέας θα μεταδοθούν από την γυναίκα στον άντρα.
Δεν πρέπει να συγχέουμε την κυστίτιδα με τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που μεταδίδονται με την σεξουαλική επαφή. Είναι διαφορετικά τα μικρόβια σε αυτές τις περιπτώσεις και προσβάλλουν τον κόλπο και όχι την κύστη. Άρα σε μια απλή κυστίτιδα δεν χρειάζεται να λάβει αγωγή και ο άντρας.

-Υπάρχει κάποιο ιατρικό «μυστικό» που θα μπορούσατε να μας αποκαλύψετε ώστε να μειώσουμε τις πιθανότητες να νοσήσουμε.
Πίνετε αρκετό νερό, 8-10 ποτήρια την ημέρα, για να ξεπλένεται το ουροποιητικό σύστημα.
Να ουρείτε όποτε αισθάνεστε την ανάγκη χωρίς να αναβάλετε το άδειασμα της κύστης.
Να πλένεστε πριν και μετά τη σεξουαλική πράξη.
Είναι καλό να χρησιμοποιείται προφυλακτικά μέτρα κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και να ουρείτε μετά.
Χρησιμοποιείτε βαμβακερά και όχι νάιλον εσώρουχα και μη φοράτε στενά παντελόνια.
Μη χρησιμοποιείτε αρωματικά σαπούνια και ταλκ στην περιοχή των γεννητικών οργάνων.
Οι γυναίκες πρέπει να χρησιμοποιούν προϊόντα υγιεινής που δεν περιέχουν αποσμητικά.
Οι γυναίκες πρέπει να καθαρίζονται στην τουαλέτα με φορά από εμπρός προς τα πίσω
μετά τις κενώσεις.
Να προτιμάτε το ντους από το μπάνιο στη μπανιέρα.
Πίνετε χυμό cranberry (βακκινίων), ξινόγαλα ή τρώτε γιαούρτι πρόβειο (με πέτσα) που περιέχει γαλακτοβάκιλλο και προφυλάσσει από τις ουρολοιμώξεις και τις κολπίτιδες (μυκητιάσεις).

Πότε είναι επικίνδυνες οι ουρολοιμώξεις
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της ουρολοίμωξης;
Οι περισσότερες ουρολοιμώξεις δεν είναι σοβαρές. Μάλιστα στις γυναίκες, εάν αντιμετωπιστούν με τις πρώτες ενοχλήσεις με μεγάλη λήψη νερού και διούρηση, μπορεί να μη χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή. Σοβαρότερες είναι οι λοιμώξεις των νεφρών, οι πυελονεφρίτιδες. Εξαιρετικά σπάνια μία ουρολοίμωξη μπορεί να απειλήσει τη ζωή, όταν τα βακτήρια μπουν στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλέσουν μία κατάσταση γενικευμένης λοίμωξης, που ονομάζεται σηψαιμία.